اصل تحریم ازدواج با محارم و خویشاوندان قانونی تقریبا جهانی است بطوری که در میان اقوام و ملل مختلف عالم وحشی و نیمهوحشی و متمدن کموبیش دیده میشود حتی در میان کسانیکه بوجود«توتم»1اعتقاد دارند این قانون که افراد نسل یک توتم نباید با یکدیگر دارای روابط جنسی باشند در میان آنها نیز وجود دارد.و این عقیده بقدری در میان آنان اهمیت دارد که اگر کسی از این قانون تخلف کند بطریق- های سختی مجازات میگردد،در اینجا لازمست چند مورد از کیفر تخلف از قانون تحریم زناشوئی با افراد نسل یک توتم را در میان اقوام مختلف بطور اجمال یادآور شویم:
در استرالیا کیفر متداول برای داشتن رابطهء جنسی با شخصی از یک قبیلهء ممنوع،مرگ است. و مردیکه از نظر تحریم«توتمی»نمیتواند با زنی زناشوئی کند اگر از وی بعنوان همسر خویش استفاده کند بوسیله مردان قبیله خود کشته خواهد شد و سرنوشت زن نیز بهمین منوال است.
در قبیله«تاتاهی»اگر مردی بند تحریم را که بندرت اتفاق میافتد پاره کند مرد مرتکب را میکشند ولی زن را تنها میزنند و یا با نیزه زخمی میکنند بطوریکه بآستانه مرگ نزدیک شود.حتی بالاتر در عشق بازیهای اتفاقی تحریمهای قبیله سخت رعایت میگردد و هرگونه تجاوزی از این حدود با تنفر شدید روبرو شده و چهبسا موجب اعدام میگردد.2
جالب توجه اینکه عقیده تحریم زناشوئی با محارم در بعضی از موارد تبدیل بیک سلسله از عقاید و اعمال افراطی گردیده،مانع از معاشرتهای عادی و رفتوآمد پسر با مادر و خواهران خود میگردد:
مثلا در جزائر«لهپرس»پسر بچه از سن معینی باید خانه مادری را ترک کند و در جای دیگر سکنی گزیند و در آنجا غذا بخورد و بخوابد، البته بوی اجازه داده میشود بخانه مادری خود برود و غذای خود را از آنان دریافت دارد و لکن اگر خواهر وی در خانه است باید بازگردد و تنها اگر خواهر وی در خانه نباشد او مجاز است که نزدیک در بنشیند و غذا بخورد،اگر اتفاقا خواهر و برادری در راه با یکدیگر برخورد کنند، خواهر باید بسرعت از پیش برادر خود بگریزد و یا پشت بوی کرده خود را بپوشاند و مخفی دارد و بالاتر از این برادر حق ندارد نام خواهر خود را بر زبان جاری کند و باید مواظب باشد کلماتی را که قسمتی از نام خواهر وی در ضمن آن مندرج است در هنگام تکلم بکار نبرد.و در میان بعضی از اقوام مثل قوم«باتتا»در سوماترا پرهیز از معاشرتهای عادی شامل تمام اقوام نزدیک نیز میشود پدر یک«باتتائی»با دختر خود تنها در خانه نمیماند!
و نیز یک مادر با پسر خود تنها در منزل نمیماند و نظیر این رفتارهای افراطی در بعضی از اقوام دیگر استرالیا در میان داماد و مادرزن و میان عروس و پدرشوهر با شدت عملی میشود!
راستی تضاد افکار و اعمال انسان گاهی بحدی میرسد که اگر شواهد بارزی بر صحت آنها اقامه نشود قبول آن برای انسان بس مشکل میگردد افرادی پیدا میشوند که نه تنها ازدواج با محارم را تحریم میکنند بلکه رفتارهای عادی و روابط غیر جنسی مابین محارم را ممنوع میسازند و افراد یک خانواده و یک عشیره را بمنزلهء کاملا بیگانه تلقی میکنند و در مقابل این دسته از افراد کسانی پیدا میشوند که درست نقطه مقابل دستهء اول گام برمیدارند و نه تنها روابط عادی میان محارم را جایز میدانند بلکه روابط جنسی بین آنها را نیز بلامانع میپندارند
چنانکه در مقاله پیش اشاره کردیم که طبق برخی از تواریخ مسلم،ازدواج با محارم و خویشاوندان در میان بعضی از ملل(پارسیان قدیم)براساس تعلیمات زردشت رایج و معمول بوده است مطابق این اصل افراطی ناسیونالیستی پارسیان قدیم غیر افراد خود را بیگانگان پنداشته و نه تنها با افراد غیر ملت(پارسی)ازدواج نمی- کردند بلکه در سازمان اجتماعی خود زناشوئی با افراد طبقه مادون خود بخیال اینکه مبادا خونهای موروثی بهم بخورد و و جریان خونی غیر از خون موروثی در رگهای افراد خانواده سبب آلایش خون و بهم خوردن نسبتهای عالی و پست!و در نتیجه موجب انحطاط اخلاق آن خانواده بشود!!معمول نبوده و بدین ترتیب ازدواج با محارم نزدیک(خواهر و برادر و..) موجب طرد دیوان!بشمار آمده است و شواهد تاریخی زیادی بر این ادعا دلالت دارد که بجهت اختصار از ذکر آنها خودداری میکنیم.
راهی که اسلام نشان میدهداسلام در قوانین مربوط بروابط خویشاوندان نسبت بیکدیگر هیچکدام از این طرق معاشرت در روابط را صحیح نمیداند،اسلام نه منع مطلق ایجاد روابط بین محارم را درست میداند و نه آزادی مطلق در ایجاد روابط جنسی با محارم را جایز میداند بلکه در میان این دو راه غلط و ناروا،راه وسط معتدل و عقلائی را در مورد روابط با محارم انتخاب کرده است و آن اینکه ایجاد روابط عادی بین افراد خانواده بلکه میان فامیل را در دائره وسیعی نه تنها جایز میداند بلکه بآن توصیه میکند و اما ایجاد روابط جنسی زناشوئی را در میان محارم بطور کلی ممنوع کرده است و حتی فکر انحرافی ایجاد روابط با محارم را بشدت محکوم کرده،قوانین مخصوصی نیز برای جلوگیری از آن در موارد خاص مقرر نموده تا (3)راه هرگونه انحراف از قانون تحریم را بکلی مسدود سازد.حال باید دید نظر وسیع و جهان اسلام در تحریم ازدواج با محارم چیست؟و ازدواج با محارم از لحاظ بهداشت جسم و نسل و جنبههای اخلاقی چه ضررهائی دارد؟قبل از بررسی این مسائل تذکر این نکته لازمست که شواهد مسلم تاریخی نشان میدهد که تنها دلیل و مدرک طرفداران جواز روابط جنسی با محارم حفظ برتری خونی!افراد یک فامیل و عشیره از افراد طوایف دیگر میباشد.چنانکه خوانندگان ملاحظه میفرمایند این نوع فکر افراطی ناشی از تعصبات حاد فامیلی و برتری خونی و یک نوع ناسیونالیسم بیمورد و نابجا میباشد و اسلام قوانین محکم جامعی براساس ادارهء شئون جوامع بشری از هر نژاد و ملت و طائفهای باشند وضع کرده است،اصولا این نوع افکار برتری جسمی و خونی و نژادی و زبانی و قومیت و...را که اغلب ناشی از تعصبات نابجا میباشد صحیح نمیداند و تنها میزان برتری در میان افراد بشر را براساس فضیلت و پرهیزکای و رعایت اصول ایمان قرار داده است.چنانکه آیهء 13 در سورهء حجرات گواه بر این مدعا است.با دقت در قوانین مربوط بتشکیل خانواده در اسلام خصوصا قوانینی که موانع ازدواج(هم- خونی-مصاهره-رضاع)را مقرر کرده است بخوبی روشن میشود که اسلام با تشریع این قوانین جامع همبستگی عمیق بین مسلمانها را توسعه و بر محکمترین اساس و بالاترین رشتهء الفت و محبت قرار میدهد و روابط مسلمانها را با یکدیگر ناگسستنیتر مینماید و صریحا اعلامی دارد که برای ازدواج مسلمانان با یکدیگر هیچگونه وحدتی از لحاظ نژاد و قبیله و طبقات اجتماعی و امثال آن شرط نیست(المسلم کفوا المسلم)ازاینرو اسلام ازدواج با غیر همخون را که بکلی با همدیگر بیگانهاند و از پدر و مادر واحد زیاد فاصله گرفتهاند و تقریبا حکم بیگانه پیدا کردهاند(مانند پسرعمو و دخترعمو)جایز میداند.اسلام از هر طریق عقلائی که ممکن است در توسعه همبستگی بین مسلمانها و ایجاد روابط و استحکام آن مؤثر باشد و بتواند مسلمانها را بهمدیگر پیوند دهد استفاده میکند و پارهای از قوانین خانوادگی اسلام براساس این نظر تشریع گردیده است.بهترین شاهد بر این مدعی اصل ایجاد خویشاوندی و قرابت رضاعی در اسلام است که یکی از امتیازات بارز حقوق زنده اسلام در قبال سایر سیستمهای حقوقی دنیا است اسلام بر این قرابت عارضی که از شیر خوردن یک بچه بیگانه از یک زن دیگر میان این کودک رضاعی با اقرباء مادر رضاعی پیدا میشود(البته با شرائطی که در کتب فقه عنوان شده است)احکام و آثار خاصی بار نموده است و از جمله آنها تحریم ازدواج خواهر رضاعی با برادر رضاعی میباشد،واضح است با مراعات این قانون بارز اسلامی،پیوند مسلمانها قهرا رو بتوسعه میرود.
پی نوشت:
(1)کلمه توتم معمولا یک جانور قابل خوردن بیآزار و یا خطرناک و هولانگیز و بندرت نیز یک گیاه و یا یکی از قوای طبیعت مانند باران و آب میباشد که دارای رابطه خاصی با تمام عشیره است.
(2)روانکاوی و تحریم زناشوئی با محارم ص 28
(3)حقوق زن در اسلام و اروپا ص
در استرالیا کیفر متداول برای داشتن رابطهء جنسی با شخصی از یک قبیلهء ممنوع،مرگ است. و مردیکه از نظر تحریم«توتمی»نمیتواند با زنی زناشوئی کند اگر از وی بعنوان همسر خویش استفاده کند بوسیله مردان قبیله خود کشته خواهد شد و سرنوشت زن نیز بهمین منوال است.
در قبیله«تاتاهی»اگر مردی بند تحریم را که بندرت اتفاق میافتد پاره کند مرد مرتکب را میکشند ولی زن را تنها میزنند و یا با نیزه زخمی میکنند بطوریکه بآستانه مرگ نزدیک شود.حتی بالاتر در عشق بازیهای اتفاقی تحریمهای قبیله سخت رعایت میگردد و هرگونه تجاوزی از این حدود با تنفر شدید روبرو شده و چهبسا موجب اعدام میگردد.2
جالب توجه اینکه عقیده تحریم زناشوئی با محارم در بعضی از موارد تبدیل بیک سلسله از عقاید و اعمال افراطی گردیده،مانع از معاشرتهای عادی و رفتوآمد پسر با مادر و خواهران خود میگردد:
مثلا در جزائر«لهپرس»پسر بچه از سن معینی باید خانه مادری را ترک کند و در جای دیگر سکنی گزیند و در آنجا غذا بخورد و بخوابد، البته بوی اجازه داده میشود بخانه مادری خود برود و غذای خود را از آنان دریافت دارد و لکن اگر خواهر وی در خانه است باید بازگردد و تنها اگر خواهر وی در خانه نباشد او مجاز است که نزدیک در بنشیند و غذا بخورد،اگر اتفاقا خواهر و برادری در راه با یکدیگر برخورد کنند، خواهر باید بسرعت از پیش برادر خود بگریزد و یا پشت بوی کرده خود را بپوشاند و مخفی دارد و بالاتر از این برادر حق ندارد نام خواهر خود را بر زبان جاری کند و باید مواظب باشد کلماتی را که قسمتی از نام خواهر وی در ضمن آن مندرج است در هنگام تکلم بکار نبرد.و در میان بعضی از اقوام مثل قوم«باتتا»در سوماترا پرهیز از معاشرتهای عادی شامل تمام اقوام نزدیک نیز میشود پدر یک«باتتائی»با دختر خود تنها در خانه نمیماند!
و نیز یک مادر با پسر خود تنها در منزل نمیماند و نظیر این رفتارهای افراطی در بعضی از اقوام دیگر استرالیا در میان داماد و مادرزن و میان عروس و پدرشوهر با شدت عملی میشود!
راستی تضاد افکار و اعمال انسان گاهی بحدی میرسد که اگر شواهد بارزی بر صحت آنها اقامه نشود قبول آن برای انسان بس مشکل میگردد افرادی پیدا میشوند که نه تنها ازدواج با محارم را تحریم میکنند بلکه رفتارهای عادی و روابط غیر جنسی مابین محارم را ممنوع میسازند و افراد یک خانواده و یک عشیره را بمنزلهء کاملا بیگانه تلقی میکنند و در مقابل این دسته از افراد کسانی پیدا میشوند که درست نقطه مقابل دستهء اول گام برمیدارند و نه تنها روابط عادی میان محارم را جایز میدانند بلکه روابط جنسی بین آنها را نیز بلامانع میپندارند
چنانکه در مقاله پیش اشاره کردیم که طبق برخی از تواریخ مسلم،ازدواج با محارم و خویشاوندان در میان بعضی از ملل(پارسیان قدیم)براساس تعلیمات زردشت رایج و معمول بوده است مطابق این اصل افراطی ناسیونالیستی پارسیان قدیم غیر افراد خود را بیگانگان پنداشته و نه تنها با افراد غیر ملت(پارسی)ازدواج نمی- کردند بلکه در سازمان اجتماعی خود زناشوئی با افراد طبقه مادون خود بخیال اینکه مبادا خونهای موروثی بهم بخورد و و جریان خونی غیر از خون موروثی در رگهای افراد خانواده سبب آلایش خون و بهم خوردن نسبتهای عالی و پست!و در نتیجه موجب انحطاط اخلاق آن خانواده بشود!!معمول نبوده و بدین ترتیب ازدواج با محارم نزدیک(خواهر و برادر و..) موجب طرد دیوان!بشمار آمده است و شواهد تاریخی زیادی بر این ادعا دلالت دارد که بجهت اختصار از ذکر آنها خودداری میکنیم.
راهی که اسلام نشان میدهداسلام در قوانین مربوط بروابط خویشاوندان نسبت بیکدیگر هیچکدام از این طرق معاشرت در روابط را صحیح نمیداند،اسلام نه منع مطلق ایجاد روابط بین محارم را درست میداند و نه آزادی مطلق در ایجاد روابط جنسی با محارم را جایز میداند بلکه در میان این دو راه غلط و ناروا،راه وسط معتدل و عقلائی را در مورد روابط با محارم انتخاب کرده است و آن اینکه ایجاد روابط عادی بین افراد خانواده بلکه میان فامیل را در دائره وسیعی نه تنها جایز میداند بلکه بآن توصیه میکند و اما ایجاد روابط جنسی زناشوئی را در میان محارم بطور کلی ممنوع کرده است و حتی فکر انحرافی ایجاد روابط با محارم را بشدت محکوم کرده،قوانین مخصوصی نیز برای جلوگیری از آن در موارد خاص مقرر نموده تا (3)راه هرگونه انحراف از قانون تحریم را بکلی مسدود سازد.حال باید دید نظر وسیع و جهان اسلام در تحریم ازدواج با محارم چیست؟و ازدواج با محارم از لحاظ بهداشت جسم و نسل و جنبههای اخلاقی چه ضررهائی دارد؟قبل از بررسی این مسائل تذکر این نکته لازمست که شواهد مسلم تاریخی نشان میدهد که تنها دلیل و مدرک طرفداران جواز روابط جنسی با محارم حفظ برتری خونی!افراد یک فامیل و عشیره از افراد طوایف دیگر میباشد.چنانکه خوانندگان ملاحظه میفرمایند این نوع فکر افراطی ناشی از تعصبات حاد فامیلی و برتری خونی و یک نوع ناسیونالیسم بیمورد و نابجا میباشد و اسلام قوانین محکم جامعی براساس ادارهء شئون جوامع بشری از هر نژاد و ملت و طائفهای باشند وضع کرده است،اصولا این نوع افکار برتری جسمی و خونی و نژادی و زبانی و قومیت و...را که اغلب ناشی از تعصبات نابجا میباشد صحیح نمیداند و تنها میزان برتری در میان افراد بشر را براساس فضیلت و پرهیزکای و رعایت اصول ایمان قرار داده است.چنانکه آیهء 13 در سورهء حجرات گواه بر این مدعا است.با دقت در قوانین مربوط بتشکیل خانواده در اسلام خصوصا قوانینی که موانع ازدواج(هم- خونی-مصاهره-رضاع)را مقرر کرده است بخوبی روشن میشود که اسلام با تشریع این قوانین جامع همبستگی عمیق بین مسلمانها را توسعه و بر محکمترین اساس و بالاترین رشتهء الفت و محبت قرار میدهد و روابط مسلمانها را با یکدیگر ناگسستنیتر مینماید و صریحا اعلامی دارد که برای ازدواج مسلمانان با یکدیگر هیچگونه وحدتی از لحاظ نژاد و قبیله و طبقات اجتماعی و امثال آن شرط نیست(المسلم کفوا المسلم)ازاینرو اسلام ازدواج با غیر همخون را که بکلی با همدیگر بیگانهاند و از پدر و مادر واحد زیاد فاصله گرفتهاند و تقریبا حکم بیگانه پیدا کردهاند(مانند پسرعمو و دخترعمو)جایز میداند.اسلام از هر طریق عقلائی که ممکن است در توسعه همبستگی بین مسلمانها و ایجاد روابط و استحکام آن مؤثر باشد و بتواند مسلمانها را بهمدیگر پیوند دهد استفاده میکند و پارهای از قوانین خانوادگی اسلام براساس این نظر تشریع گردیده است.بهترین شاهد بر این مدعی اصل ایجاد خویشاوندی و قرابت رضاعی در اسلام است که یکی از امتیازات بارز حقوق زنده اسلام در قبال سایر سیستمهای حقوقی دنیا است اسلام بر این قرابت عارضی که از شیر خوردن یک بچه بیگانه از یک زن دیگر میان این کودک رضاعی با اقرباء مادر رضاعی پیدا میشود(البته با شرائطی که در کتب فقه عنوان شده است)احکام و آثار خاصی بار نموده است و از جمله آنها تحریم ازدواج خواهر رضاعی با برادر رضاعی میباشد،واضح است با مراعات این قانون بارز اسلامی،پیوند مسلمانها قهرا رو بتوسعه میرود.
پی نوشت:
(1)کلمه توتم معمولا یک جانور قابل خوردن بیآزار و یا خطرناک و هولانگیز و بندرت نیز یک گیاه و یا یکی از قوای طبیعت مانند باران و آب میباشد که دارای رابطه خاصی با تمام عشیره است.
(2)روانکاوی و تحریم زناشوئی با محارم ص 28
(3)حقوق زن در اسلام و اروپا ص
تصویری از قیامت بر مبنای قرآن 
